www.centrum-ortodontyczne.pl Jak ważny jest poprawny zgryz - profilaktyka, leczenie

Jak ważny jest poprawny zgryz - profilaktyka, leczenie

Aktualne dane wskazują, że 80% wszystkich wad zgryzu powodują czynniki zewnętrzne. Zapobieganie nabytym wadom zgryzu to świadome działania, które mają na celu zapewnienie narządom jamy ustnej optymalnych warunków do prawidłowego rozwoju oraz wczesne eliminowanie czynników sprzyjających powstawaniu wad.

Jak ważny jest poprawny zgryz - profilaktyka, leczenie

Na prawidłowe kształtowanie się twarzy i zgryzu w dużym stopniu wpływa troska rodziców o prawidłowy rozwój psychiczny dziecka. Rodzice powinni zdawać sobie sprawę z tego, że u niektórych dzieci mogą wystąpić szkodliwe nawyki, gdy dziecko znajdzie się w nowym środowisku, np. w przedszkolu.

Kiedy należy rozpocząć profilaktykę wad zgryzu?

O możliwości wystąpienia wad zgryzu u dzieci należy myśleć na długo przed pojawieniem się pierwszych oznak nieprawidłowej budowy i czynności jamy ustnej. Już w okresie niemowlęcym, należy zwracać uwagę na właściwe ułożenie główki dziecka podczas snu, czuwania i jedzenia. Czynności te naprzemienne wypełniają niemal całą dobę maluszka. Oznakami fizjologicznego położenia głowy podczas snu są: swobodne zwieranie się warg, miarowy oddech przez nos oraz obniżenie napięcia mięśni twarzy i szyi. Również podczas karmienia – niezależnie od tego, czy jest to karmienie piersią, czy z butelki przez smoczek – ważny jest układ ciała. Współpracujące podczas karmienia naturalnego wszystkie mięśnie twarzy wpływają na kształtowanie prawidłowego zgryzu. Podczas karmienia z butelki działanie mięśni ogranicza się do  ruchów unoszenia języka i połykania, wzmaga się ucisk policzków na szczękę i żuchwę, powodując ich zwężenie oraz nadmierne wysklepienie podniebienia.

Czy jedzenie ma wpływ na prawidłowy rozwój jamy ustnej?

Pokarm jest bardzo istotnym czynnikiem w procesie rozwoju zgryzu. Jak się okazuje nie tylko jego ilość i jakość ma znaczenie, ale również konsystencja. Już w okresie  wyrastania mlecznych siekaczy należy podawać dzieciom delikatne sucharki, biszkopty  w celu wyćwiczenia czynności odcinania i żucia pokarmów. Należy unikać miksowania posiłków na gładką masę i pozwolić dziecku radzić sobie ze średnio rozdrobnionym pokarmem. 

Gdy pojawią się kolejne zęby mleczne, powinno się podawać dziecku coraz twardsze pokarmy np. surowe owoce, marchew, pieczywo pełnoziarniste. Energiczna praca mięśni twarzy podczas żucia twardych pokarmów kształtuje stawy skroniowo-żuchwowe i oczyszcza zęby z większych osadów, co zapobiega próchnicy.

Szkodliwe nawyki

Nawykiem nazywamy czynność, która powtarza się wiele razy w ciągu dnia lub towarzyszy zasypianiu. Jest to silne przyzwyczajenie, które często przedłuża się do drugiego, trzeciego, a nawet dalszych lat życia i jest trudne do wyeliminowania. Próba wyjęcia z ust dziecka, np. smoczka lub palca wywołuje różne formy sprzeciwu. Przyczyną nawyków w wielu przypadkach są błędy w opiece nad dziećmi. 

Najczęściej spotykanym nawykiem jest ssanie smoczków poza karmieniem. Smoczek jest pomocny rodzicom w uspokajaniu dziecka. Ssanie smoczka powoduje wytwarzanie nadmiernie dużej różnicy między ciśnieniem powietrza atmosferycznego, a znajdującym się w jamie ustnej. Różnica ta powoduje znaczny, stały i jednokierunkowy nacisk policzków na szczękę, co prowadzi do jej zwężenia i wydłużenia. Przyzwyczajenie do ssania smoczka lub palców powoduje przesuwanie dolnego łuku zębowego do tyłu i wychylanie w stronę wargi zębów przednich górnych.

Nieprawidłowe oddychanie

Zaburzenie fizjologicznego oddychania przez nos może być wywołane choroby nosa i gardła, a zwłaszcza powiększeniem migdałków. Należy wcześnie je leczyć, aby nie powodowały stałego nawykowego oddychania z otwartymi ustami, które sprzyja powstawaniu wad zgryzu. Oddychanie z otwartymi ustami obserwuje się również bez wyraźnych zaburzeń w budowie nosa i gardła. W tych przypadkach kluczowe wydaje się być ułożenie głowy. Nadmierne odgięcie głowy do tyłu, cofa żuchwę wraz z językiem. Usta otwierają się, a dolna warga wsuwa się pod zęby górne. Natomiast pochylanie głowy do przodu sprawia, że silniejsze mięśnie wysuwające żuchwę wraz z językiem, powodują ustawianie się zębów dolnych przed górnymi. 

W czasie oddychania przez usta zmienia się kierunek parcia powietrza na podniebienie. Język układa się na dnie jamy ustnej i nie podpiera podniebienia. Policzki uciskają z zewnątrz wyrostki zębodołowe, co prowadzi zwężenia szczęki oraz do wysoko wysklepionego tzw. gotyckiego podniebienia. Mięśnie warg tracą właściwe napięcie i słabnie tempo ich wzrostu. Warga górna staje się zbyt krótka, słaba i nie wywiera kształtującego wpływu na ustawienie siekaczy.

Co zrobić, kiedy dziecko stale oddycha przez usta?

W przypadku ciągłego oddychania z otwartymi ustami konieczne jest zwiększenie napięcia mięśni warg. Pomocna staje się odpowiednia gimnastyka mięśni twarzy. Ćwiczeniami odpowiednimi dla małych dzieci jest dmuchanie na papierowy wiatraczek lub piórko. 

Dzieci starsze mogą wykonywać ćwiczenia polegające na napełnieniu powietrzem lub wodą przedsionka jamy ustnej, a następnie przesuwaniu nabranego powietrza lub wody z prawej strony przedsionka na lewą i odwrotnie. Woda używana do ćwiczeń powinna być ciepła i lekko osolona w celu delikatnego masażu błony śluzowej. Z uwagi na to, że ćwiczenie oczyszcza jamę ustną, należy je wykonywać po posiłkach.

Kontakt

Centrum Ortodontyczne Rock Your Smile jest dedykowane wyłącznie ortodoncji dlatego zatrudniamy wyłącznie lekarzy specjalizujących się w ortodoncji. Dzięki temu jesteśmy w stanie skoncentrować się wyłącznie na Twoim wyjątkowym uśmiechu, oferując najwyższe standardy obsługi oraz dostęp do nowoczesnych i innowacyjnych form leczenia ortodontycznego.
Beneficjent Subwencji Finansowej udzielonej przez PFR