Aparaty ruchome
Aparaty ruchome to ortodontyczne urządzenia, które pacjent może samodzielnie zakładać i zdejmować, stosowane głównie u dzieci i młodzieży w celu korygowania wad zgryzu we wczesnym etapie leczenia. Pomagają one kształtować prawidłowy rozwój szczęki oraz poprawiać ustawienie zębów poprzez wywieranie delikatnego nacisku.
Płytka Schwarza
Płytka Schwarza to jeden z najpopularniejszych ruchomych (wyjmowanych) aparatów. Stosuje się go najczęściej w celu rozszerzenia górnych i dolnych łuków zębowych poprzez stymulację przyrostu kości na szerokość. Ten typ aparatu sprawdza się w okresie skoku wzrostowego dzieci i znalazł szczególne zastosowanie w przypadku uzębienia mieszanego (mleczaki i zęby stałe).
Zbudowana jest z akrylowej płytki z drucianymi elementami i sprężynami oraz śrubami. Druciane klamry pozwalają utrzymać aparat na zębach, które za pomocą sprężyn ustawiane są w pożądane miejsca. Śruba lub śruby odpowiadają za rozpierającą siłę aparatu kształtującą łuki zębowe. Dodatkowo Płytka Schwarza wspomaga wzrost kości na szerokość.
PENDEX
Jest to stały aparat (klejony do zębów przedtrzonowych), który przesuwa zęby trzonowe w kierunku dystalnym (do tyłu). Aparat ten jest przyklejony do zębów przedtrzonowych oraz wkładany do pierścieni zacementowanych na zębach trzonowych. Dzięki odpowiednio dogiętym sprężynom TMA z helixem są źródłem siły dystalizujacej. Pendex różni się od Pendulum tym, że posiada śrubę która rozszerza dodatkowo górny łuk zębowy.
PENDELLULUM
Aparat ortodontyczny Pendulum należy do grupy aparatów stałych, montowanych na podniebieniu do zębów przedtrzonowych (czwórki, piątki) i trzonowych (szóstki). Z założenia ma dystalizować (przesuwać ku tyłowi) zęby trzonowe w celu zrobienia miejsca zębom tłoczącym się w łuku zębowym.
Ten rodzaj aparatu najlepiej sprawdza się u pacjentów w okresie wzrostu, co jednak nie znaczy, że nie może być stosowany u osób dorosłych, z już ustabilizowanym wzrostem. Okres aktywnego leczenia przy pomocy aparatu Pendulum trwa około 3 – 9 miesięcy.
HYRAX
Aparat Hyrax to specjalistyczny aparat ortodontyczny należący do grupy aparatów rozszerzających podniebienie (RPE – Rapid Palatal Expander). Jego głównym elementem jest śruba umieszczona w centralnej części podniebienia, połączona z metalowymi pierścieniami mocowanymi na zębach trzonowych.
Aparat Hyrax działa poprzez stopniowe rozszerzanie szczęki. Pacjent samodzielnie, dokręca śrubę w aparacie specjalnym kluczem, powodując delikatny rozsuw. Siły generowane przez aparat stymulują kości szczęki do wzrostu na szerokość.
Czas leczenia aparatem Hyrax jest indywidualny i zależy od stopnia zwężenia szczęki oraz wieku pacjenta. Aktywna faza rozszerzania trwa zwykle od 2 do 4 tygodni, podczas której pacjent regularnie aktywuje śrubę aparatu. W tym czasie niezbędne są regularne wizyty kontrolne u ortodonty, aby monitorować postępy leczenia i wprowadzać ewentualne korekty. Po osiągnięciu pożądanego rozszerzenia następuje okres stabilizacji, trwający około 3-6 miesięcy, kiedy aparat pozostaje w jamie ustnej bez dalszej aktywacji. Ten etap jest kluczowy dla utrwalenia uzyskanych efektów i prawidłowego formowania się nowej kości w rozszerzonym szwie podniebiennym.
Kluczową zaletą leczenia ortodontycznego aparatem hyrax jest poprawa funkcjonowania szczęki. Rozszerzenie szczęki pozwala uzyskać prawidłowy zgryz, co ułatwia gryzienie i połykanie pokarmów, a także korzystnie wpływa na wymowę. Terapia aparatem hyrax pomaga wyeliminować wady zgryzu, takie jak zgryz krzyżowy czy zgryz przewieszony.
HASS
Aparat Hassa, nazywany również aparatem podniebiennym, to rodzaj stałego aparatu ortodontycznego. Składa się on z dwóch płytek akrylowych przymocowanych do podniebienia oraz śruby umieszczonej między nimi. Śruba ta pełni istotną rolę w działaniu aparatu. Aparat Hassa zakłada się na okres około 4-5 miesięcy. W pierwszym miesiącu śrubę przekręca się codziennie według zaleceń ortodonty, co powoduje stopniowe rozszerzanie podniebienia. Przez kolejne miesiące aparat jest noszony w celu utrwalenia efektu i rozklinowania zgryzu.
Aparat Hassa jest szczególnie rekomendowany w leczeniu ortodontycznym dzieci, ponieważ ich kości są bardziej podatne na zmiany. Najlepsze rezultaty osiąga się przed okresem skoku wzrostowego, zazwyczaj między 8 a 14 rokiem życia. Wczesna interwencja pozwala zapobiec rozwojowi poważniejszych problemów zgryzu w przyszłości.
Czas noszenia aparatu Hassa jest uzależniony od indywidualnych potrzeb pacjenta i stopnia rozszerzenia podniebienia. Zazwyczaj leczenie trwa od 3 do 6 miesięcy, choć w niektórych przypadkach może być dłuższe.
